تاریخ مهر در ایران
درایران سابقه مهرسازی بنابه اسنادوکشفیات موجود به 3500 سال پیش بازمی گردد.براساس اطلاعات به دست آمده واسنادموجوداز انوع مهر درایران قبل وبعدازدوران اسلامی،هریک ازافرادبنابه نیاز و مقام ومنزلتی که درسلسله مراتب اجتماعی جامعه داشت،ازنوع خاصی ازمهراستفاده میکرد
مهرهای مخروطی
مهرهای مخروطی شکل ابتدایی ترین مهرهاهستند.برقاعده مسطح این نوع ازمهرهاعلامات مشخصه ای نقره ودرراس مخروط نیزسوراخی جهت گذراندن ریسمان تعبیه میکردند.جنس این نوع مهرهاازگل رس ودر3500 سال قبل ازمیلادمسیح مورداستفاده بوده است
چاپ در زمان هخامنشیان
چاپ درزمان هخامنشیان شکل کامل تری یافته واز آن برای نوشتن وتکثیر نیزاستفاده می کردند،به این معنی که حروف میخی راکه به هم شباهت داشتندبطوربرجسته تهیه وبعدازفروبردن درگل نرم وخشک شدن ، ازآنها درنگارش آنچه موردنظرشان بود استفاده میکردند.
چاپ اسکناس
نوع دیگری ازچاپ یعنی انتقال نقش ازصفحه چوبی حکاکی شده برروی کاغذ وسپس چاپ اسکناس که ازدیربازدرچین رایج بود،درقرن هفتم هجری قمری وارد ایران شد.اماازآنجاییکه این پدیده ازیک سویادآورخاطرات تلخ دوران استیلای مغول برایران وازسوی دیگرمسائل ومشکلات اقتصادی وتورم مالی رابرای ایران به همراه داشت بنابراین ...
چاوخانه
چاوخانه یاهمان محل چاپ اسکناس دیرزمانی دوام نیاورده وتعطیل شد.حال این اسکناسهاکه درسال 1294میلادی چاپ شده بود، درموزه بریتانیا نگهداری میشود.دردوران صفویه چاوبرای اولین بارتوسط ارامنه ساکن درشهرهای مختلف واردایران شد.
ورود ماشین چاپ از خلیج فارس
نفوذ اقتصادی وسیاسی پرتغالیها وبعدها انگلیسیها درخلیج فارس وهندوستان ،نمایندگان دولت انگلستان وتجارخارجی ازطریق بوشهروسایربنادردرخلیج فارس، چندین ماشین چاپ دیگر ،واردایران نمودند که توسط میسیونهای مذهبی وتجارآن زمان مورداستفاده قرارگرفت.
ماشین چاپ در زمان سلطنت نادرشاه
جان پینکرتون وجوناس هانری که دراواخرقرن هیجدهم به ایران سفرکرده بودند،دریادداشتهای خود نوشته اند که، دراواسط قرن هیجدهم میلادی درزمان سلطنت نادرشاه چندین ماشین چاپ درایران موجودبوده ،که جزوه های مختلف به زبان لاتین وعربی درایران منتشروپخش میکرده اند.
چگونگی چاپ دردوره حکومت کریمخان زند
چگونگی چاپ دردوره حکومت کریمخان زند ،اطلاع زیادی دردست نیست،ظاهرادرسال 1784 میلادی (1199هجری قمری) یک دستگاه ماشین چاپ از مرز بوشهربه ایران واردگردیده است که پروفسوربرون نیزاین مسئله را باتردید مربوط به سالهای 1198 هجری قمری ذکرکرده است
محروم بودن ایرانیان ازداشتن ماشین چاپ
ایرانیان سالیان درازازداشتن چاپخانه محروم بودند وخیلی دیرازمزایای آن بهره مندشدند.بطوریکه اغلب کتابهای قدیمی فارسی وعربی قبل ازآنکه درایران به چاپ برسند درهندوستان ،مصر،استانبول ، سن پطرزبورگ وسپس درشهرهای اروپایی مانند ، مونیخ، وین لندن،رم،پاریس وغیره چاپ می شده است.
احداث اولین چاپخانه درسال 1232 درتبریز
زمان سلطنت فتحعلیشاه قاجاراولین چاپخانه درسال 1232 هجری قمری باحمایت عباس میرزاحکمران تبریزدراین شهر دایرشد. این چاپخانه که دارای حروف سربی بود بوسیله زین العابدین تبریزی بکارافتاد وظاهراماشین آلات آن نیزازطریق روسیه یا عثمانی به ایران واردشده است
بازگشت میرزاصالح شیرازی
دراوائل سال 1235 هجری قمری میرزاصالح شیرازی که ضمن تحصیل السنه وعلوم درانگلستان اطلاعاتی نیزدرزمینه چاپ ،ساخت مرکب وتهیه حروف چاپ بدست آورده بود با مقداری وسایل چاپ وپرس به تبریزبازگشت
سفرمیرزاجعفرتبریزی به مسکو
سال1242 هجری قمری درشهرتبریز2چاپخانه حروف سربی وجود داشته که متصدی یکی ازآنهاملامحمدباقرتبریزی ودیگری علی تبریزی بوده است.درارتباط باچاپ سنگی و ورودآن به ایران بایدگفت که عباس میرزادرسال 1240 هجری قمری میرزاجعفرتبریزی رابه مسکوفرستاده ، تادستگاه چاپ سنگی خودرابه ایران بیاورد
چاپ کتاب درچاپخانه معتمدی
به روایتی دیگر،اولین چاپخانه حروفی درتهران درسال 1239 هجری قمری دایرشده ومحرق القلوب یاحیات القلوب تالیف ملامحمدباقرمجلسی ازآثاری است که دراین چاپخانه درسال 1240 هجری قمری به چاپ رسیده اند.کتابهای چاپ شده دراین چاپخانه به (چاپ معنمدی) نیزمعروف بوده است
آوردن اسباب لیتوگرافی یعنی چاپ سنگی به تهران
درسال1259 آقاعبدالعلی نامی اسباب لیتوگرافی یعنی چاپ سنگی رابه تهران آورد وبا آن مشغول بکارشده ودرهمان سال کتاب تاریخ معجم وپس ازآن تاریخ پترکبیرراچاپ کرد.آقاعبدالعلی پس ازچندی چاپخانه رابه آقامیرباقرواگذارکرد
